Co to jest kryptowaluta Bitcoin (BTC) i jak działa?

Co to jest Bitcoin?

Cofniemy się teraz do 31 października 2008 roku, czyli dnia, w którym pierwszy raz świat usłyszał o Bitcoin. To właśnie tego dnia Satoshi Nakamoto udostępnił raport zatytułowany “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Przytaczamy tę datę, ponieważ publikacja wspomnianego raportu miała miejsce nieco ponad miesiąc po największym w historii bankructwie na amerykańskim rynku finansowym (15 września 2008 bank Lehman Brothers ogłosił upadłość) oraz związanymi z tym ogromnymi dotacjami rządowymi dla całej branży w kwocie około 700 miliardów USD.

Kilka miesięcy później, a dokładnie 3 stycznia 2009 roku, Bitcoin staje się rzeczywistością, wprowadzając zupełnie nowy system zdecentralizowanej waluty cyfrowej. Nowa waluta dostępna jest na całej planecie, a brak organów centralnych, takich jak banki czy urzędy, pozwala na bezpieczne transakcje z innymi użytkownikami. Wystarczy mieć jedynie swój adres Bitcoin i bez żadnych opłat, pozwoleń czy sztucznego nadzoru wykonujesz operacje finansowe. Ciekawostką jest, że pierwsza transakcja wykonana za pomocą bitcoina nawiązywała do nagłówka „The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks.”

Gdy wiemy już, dlaczego i jak powstał Bitcoin, teraz czas na garść ważnych informacji na temat samej waluty. Jest to pierwsza w historii w pełni działająca kryptowaluta. Jej jednostką jest BTC. Maksymalna podaż wynosi 21 milionów. 1 BTC to 100 milionów „satoshi” lub „satów”. Pozwala na natychmiastowe rozliczenie transakcji na całym świecie. Jest walutą uniwersalną dla każdej ze stron operacji. 

Jak działa Bitcoin?

Tak, jak już wspominaliśmy, jest on cyfrową kryptowalutą, więc transakcje są realizowane z wykorzystaniem kryptografii w rzeczywistości wirtualnej, w sieci typu „peer to peer” (sieć równorzędna) oraz technologii blockchain. Wszystkie Twoje monety przechowywane są w portfelu, który ma swój unikalny adres i to z jego poziomu dzieje się magia. Magia to polega na kryptograficznym zabezpieczeniu transakcji za pomocą klucza publicznego oraz klucza prywatnego. 

Bitcoin

BTC

Kup

Klucz publiczny służy do tego, aby określić adres, na który ma zostać zrealizowana transakcja, natomiast klucz prywatny umożliwi Ci autoryzacje wybranej transakcji. Bardzo ważne jest zachowanie jedynie dla siebie klucza prywatnego, ponieważ gdy wpadnie on w niepowołane ręce… Pamiętaj, jedynie klucz prywatny umożliwia dostęp do portfela, a jego złamanie czy deszyfracja zajmuje miliony lat.

W praktyce otwierasz swój portfel, wprowadzasz adres publiczny odbiorcy, a następnie algorytm używa klucza prywatnego do autoryzacji transakcji, która trafia do kolejki i oczekuje na potwierdzenie tzw mempool. Następnie (dzieje się to, co około 10 minut), transakcja jest potwierdzana wraz z innymi, a że ma to miejsce w strukturze blokowej, nazywamy to blockchain.

Blockchain Bitcoina

Wielkim przełomem dla Bitcoina było zastosowanie technologii blockchain, która chroni cały system przed ryzykiem podwójnych wydatków, czyli wydawania już wydanych pieniędzy. Jednocześnie umożliwia transakcje bez udziału osób trzecich i zewnętrznych akceptantów. 

Jak to działa? Wyobraź sobie sytuację, w której grupa nieznających się osób prowadzi księgę wszystkich transakcji w systemie, sumując stany portfeli co określony czas. Jeden z nieznajomych przesyła bitcoins na adres innego nieznajomego, a reszta grupy rejestruje tę transakcję. Od tego, czy sumaryczne kwoty wszystkich portfeli się zgadzają, uzależnione jest powodzenie wysłanej transakcji. 

Jeżeli wszystkie księgi są zgodne, transakcja jest akceptowana. Jeżeli natomiast jedna z ksiąg nie zgadza się z pozostałymi, transakcja jest odrzucona, a błędna księga jest ignorowana. Dzięki takiemu podejściu eliminowane są próby oszukiwania i wydawania przez użytkowników, pomiędzy których w rzeczywistości nie posiadają.

Teraz naszych nieznajomych zastąpimy algorytmem, który takie sprawdzenie realizuje znacznie szybciej i pracuje w sieci rozproszonej, gromadząc przy tym w łańcuchu historię dotychczasowych transakcji. Historię, która służy mu do sprawdzania nowo wprowadzonych operacji. Zapytasz, dlaczego blockchain? Otóż do jednego sprawdzenia wystarczy jeden blok, który porównany jest z innymi, stworzonymi wcześniej. Technologia blokchain zastosowana w Bitcoin umożliwia dokonywanie transakcji na całym świecie bez konieczności wykorzystywania strony trzeciej do akceptacji transakcji. 

Kto jest twórcą Bitcoina?

Bitcoin zapewnił światu pierwszą kryptowalutę, która okazała się sukcesem. Sukces ten wymagał jednak dużych nakładów pracy. Nie byłoby Bitcoina bez dekad osiągnięć w kryptografii oraz technologicznych prób datowanych już na lata siedemdziesiąte XX wieku (np. takich projektów jak B-money, Bit Gold, eCash czy HashCash). 

Następnie w 2006 roku, osoba lub grupa osób (tego niestety cały czas nie można ustalić) nazywana Satoshi Nakamoto, stworzyła kod nowego systemu cyfrowej waluty. Kulminacją całego projektu była wspominana wcześniej publikacja raportu z roku 2008 oraz uruchomienie systemu w roku 2009. Kilku znanych kryptografów, takich jak Hal Finney, Nick Szabo, Wei Dau czy Adam Back, było podejrzewanych o bycie potencjalnym Satoshi, jednak wszyscy z nich zdementowali pogłoski.

Satoshi kontynuował pracę nad projektem wraz z innymi programistami, aż do roku 2010, kiedy to przekazał kontrolę nad kodem źródłowym. Co ciekawe jeszcze do 2011 roku Satoshi był autorem archiwów email oraz postów na forach dotyczących przyszłości projektu. Obecnie system Bitcoina tworzą setki programistów zrzeszonych wśród wielomilionowej społeczności. 

Cechy Szczególne Bitcoina – co czyni kryptowalutę wyjątkową?

Bitcoin jest innowacyjnym systemem, który dzięki wykorzystaniu sieci „peer to peer” umożliwił ogromny postęp technologiczny w świecie pieniędzy. Jednocześnie jest to system, który cały czas się rozwija, a jego „rozwidlenie” umożliwia powstawanie nowych kryptowalut, opartych na Bitcoinie (które, oczywiście nigdy nie będą Bitcoinem).

Brak scentralizowanej struktury eliminuje ryzyko całkowitych awarii systemu. Jego decentralizacja oraz oprogramowanie, dostępne dla każdego pozwala na pełną kontrolę nad własnymi pieniędzmi oraz zwiększa zaufanie do systemu.

Bitcoin ze względu na swoją budowę jest bardzo stabilną walutą, a efekt Lindy’ego wynikający z długowieczności, świetnie ukazuje jego zdolność przetrwania we wrogim środowisku, zdominowanym przez rządowe zakazy i obostrzenia. Gdy weźmiemy to tego rozpoznawalność marki oraz efekt sieciowy (network effect) jasnym staje się, że Bitcoin dla wielu inwestorów to świetna propozycja lokowania kapitału. Każda decyzja o zainwestowaniu powiększa grono inwestorów, co zgodnie z definicją efektu sieciowego daje wymierne korzyści dla tych którzy, zdecydowali się na wcześniejszą inwestycję. 

Co stanowi o wartości bitcoina?

Za nami krótkie podsumowanie dotychczasowej wiedzy na temat bitcoina. Teraz pora na to, abyśmy porozmawiali na temat wartości tej cyfrowej waluty. Z czego ona wynika i jakie czynniki decydują o wartości?

Po pierwsze, to oczywiście ograniczona podaż w wysokości 21 milionów BTC. Stała, niezmienna kwota zapewnia poziom niedoboru, który jest jaskrawym przeciwieństwem do znanych nam standardowych walut. Walut, które mogą być dodrukowane w każdym momencie, co jest uzależnianie jedynie od decyzji centralnych władz, a odbija się na ich wartości.

Po drugie, trwałość Bitcoina, bardzo często jest porównywana z żywotnością złota. Jednak przewagą tej kryptowaluty jest możliwość podzielenia na 100 milionów satoshi, co znacznie ułatwia jego efektywne wykorzystanie w przestrzeni i czasie.

Po trzecie, cieszy się on coraz większą akceptacją w realnym świecie. Większe zaufanie umacnia go jako potencjalne źródło inwestycji, a tym samym jako sposób wymiany akceptowany przez kolejne firmy. 

Ile Bitcoinów znajduje się w obiegu?

Całkowita podaż jest ograniczona do maksymalnej liczby dwudziestu jeden milionów BTC. Do czasu publikacji systemu, żadne monety nie zostały udostępnione ani rozpowszechnione.

Nowe Bitcoiny są uwalniane do systemu w procesie zwanym wydobywaniem. Sam proces polega na tym, że dedykowane węzły wydobywcze są nagradzane za zapewnienie mocy obliczeniowej wykorzystywanej do przetwarzania transakcji oraz dodawania kolejnych bloków do łańcucha. 

W momencie premiery nagroda dla górników wynosiła 50 BTC za blok, jednak z czasem oraz zwiększoną ilością kopiących użytkowników, wartość nagrody maleje. Szacuje się, że wydobycie całej dostępnej puli może trwać aż do 2140 roku. Obecna podaż w obiegu wynosi około 18,6 miliona BTC.

Halving Bitcoina – nagroda mniejsza o połowę. 

Słowo halving z języka angielskiego możemy przetłumaczyć jako dzielenie na pół i w pojęciu Halving Bitcoin właśnie o to chodzi. W poprzednim rozdziale mówiliśmy o nagradzaniu górników za udostępnienie mocy obliczeniowej do procesowania bloku (blockchain), zwanego wydobyciem. Halving to proces, w którym nagroda zmniejsza się o połowę. Takie zmniejszenie następuje co 210 000 wydobywanych bloków lub około 4 lata. Oznacza to, że ilość wydobywanych Bitcoinów maleje z czasem. Ostatni halving miał miejsce 11 maja 2020 i był trzecim w dotychczasowej historii Bitcoina. Obecna stawka za blok zmniejszyła się z 12,5 do 6,25 BTC. Kolejny halving planowany jest na marzec 2024 roku. 

Szacuje się, że po zakończeniu 32 operacji zmniejszenia w roku 2140, nagroda wyniesie 0,00 BTC. Po tym czasie nie zostaną stworzone nowe Bitcoiny, a całkowita podaż tej kryptowaluty osiągnie poziom dwudziestu jeden milionów. Zniknie również możliwość otrzymania nagrody w procesie wydobywania. Górnicy będą mogli jedynie polegać na opłatach za transakcje sieciowe, aby zrekompensować udostępnioną moc obliczeniową. 

Każdy kolejny Bitcoin Halving, wiąże się ze spadkiem liczby dostępnych monet oraz powoduje zmniejszenie nagrody za wydobywanie, co zawsze zwiastuje wzrost wartości jednostkowej. Jak pokazuje również historia każdy kolejny halving miał ogromny wpływ na ceny, dlatego przewidywania wzrostów co do przyszłości mają bardzo mocne uzasadnienie.  

Inne aspekty techniczne

Węzeł pełny to urządzenie, obsługiwane przez oprogramowanie Bitcoin Core, przechowujące trwałą kopię wszystkich operacji. Zachowana kopia w połączeniu z innymi pełnymi węzłami wykorzystywana jest do sprawdzenia i akceptacji oczekujących transakcji. 

Każdy użytkownik systemu może uruchomić na swoim sprzęcie komputerowym taki węzeł, jednak decydując się na taki krok, musi zapewnić działanie oprogramowania przez 24 godziny/7 dni w tygodniu. Równie istotną kwestią, jak pełna dostępność, jest moc obliczeniowa. Dlatego w praktyce pełny węzeł ma dedykowany tylko do takich działań sprzęt z wysokiej klasy kartą graficzną lub usługą chmury obliczeniowej. 

Tak jak pisaliśmy wcześniej, użytkownik może, ale nie musi, tworzyć pełnego węzła, dlatego wyróżniamy również coś takiego jak węzeł częściowy. Taki węzeł przechowuje jedynie część bloku oraz udostępnia jakiś procent swojej mocy obliczeniowej w danej chwili. W rzeczywistości wielu użytkowników decyduje się korzystać z węzłów obsługiwanych przez inne podmioty tj. giełdy czy dostawcy portfeli. Pomimo dostępności takich rozwiązań liczba kolejnych, niezależnych węzłów ciągle rośnie.  

Zabezpieczenia: Jak w BTC rozwiązana jest kwestia bezpieczeństwa?

Kolejnym tematem, który chcemy poruszyć, jest bezpieczeństwo i stabilności systemu. Mamy tu na myśli proces wydobywania, którego zasady gwarantują odpowiednią moc obliczeniową dla weryfikacji transakcji. Wydobywanie Bitcoinów wykorzystuje mechanizm zgodności „Proof of Work”, oparty na algorytmie SHA-256.

Górnicy do wydobywania nowych BTC wykorzystują dedykowane węzły wydobywcze. Przez nagrody i opłaty transakcyjne zachęcani są do zapewnienia mocy obliczeniowej.

Gdy przyjrzymy się jeszcze dokładniej, każdy górnik wykorzystuje swoją moc obliczeniową do konkurowania w produkcji bloków, przez rozwiązywanie złożonych obliczeń (problemów kryptograficznych). Poziom trudności tych obliczeń jest zmienny i ustawiony przez oprogramowanie, co nazywamy korektą trudności (odbywa się ona co 2016 bloków, czyli co około 2 tygodnie).

Gdy górnik rozwiąże problem kryptograficzny dla danego bloku, publikuje wynik oraz dowód, który jest wykorzystywany do zatwierdzenia oczekujących operacji. Natomiast on sam zgłasza się po nowy zestaw. Opublikowany wynik oraz dowód uwzględniający ostatnie oczekujące transakcje, są transmitowane do węzłów w celu sprawdzenia ich poprawności.. Chociaż dojście do rozwiązania jest trudne, to sama weryfikacja wyniku jest bardzo prosta do udowodnienia dla dowolnego węzła.

Po rozwiązaniu bloku zawarte w nim transakcje otrzymują jedno potwierdzenie, widoczne w oprogramowaniu portfela. Rozwiązanie kolejnych problemów dodaje następne potwierdzenia. Transakcja, która uzyska sześć potwierdzeń, uznawana jest za nieodwracalnie potwierdzoną. W przypadku konfliktu węzy w Bitcoin uznają najdłuższy łańcuch z najmocniejszym dowodem za prawidłowy.

Jak używać bitcoinów?

Teraz chcemy pokazać Ci możliwości, w jakie możesz wykorzystać tę kryptowalutę. Pierwszy, najbardziej oczywisty sposób wykorzystania tej kryptowaluty to oczywiście zdecentralizowana metoda płatności, odporna na nadzór i decyzje władz centralnych.

Kolejny sposób to traktowanie Bitcoina jako inwestycji. Dzięki swojej niezależności i uniwersalności ta waluta jest odporna na spadek jakości oraz utratę siły nabywczej, czyli jest bardzo kuszącą propozycją dla wszystkich inwestorów.

Możesz wykorzystywać swój portfel również w handlu jako alternatywę wobec drogich przelewów międzynarodowych i związanych z tym dodatkowych opłat za przewalutowanie. Dodatkowo możesz korzystać z niej z dowolnego miejsca na Ziemii bez konieczności dostępu do konta bankowego.

Możesz wykorzystać bitcoina, do zarabiania i pomnażania swojego majątku, skupiając się na wydobywaniu tej kryptowaluty (piszemy o tym wcześniej). Również, jeżeli prowadzisz własny biznes, możesz akceptować płatności BTC ze strony swoich klientów zamieszkujących dowolne miejsce na świecie.

Jak wybrać portfel Bitcoin?

Wybór Portfela Bitcoin będzie zależał od tego, w jaki sposób zamierzasz wykorzystać tę kryptowalutę.

Jeżeli myślisz o przechowywaniu i tworzeniu kopii zapasowych, wybierz nieco bardziej skomplikowane i droższe portfele hardwarowe (cold wallets), tj. Ledger czy Trezor. Jeżeli jednak zamierzasz magazynować mniejsze ilości tej kryptowaluty oraz poświęcić mniej czasu na zagłębianie się w ten temat, idealne dla Ciebie będą portfele Softwarowe. Postrzegane jako mniej bezpieczne, są idealnym rozwiązaniem dla początkujących. 

Kolejny typ portfela, z którego możesz korzystać to giełdy online, dedykowane dla osób doświadczonych i często wykonujących transakcje. Jest to bezpłatna i łatwa w użyciu opcja, do której potrzebujesz jedynie sprzętu z dostępem do Internetu (wykorzystujesz przeglądarkę internetową). Potocznie takie rozwiązanie nazywamy „hot wallets”. Musisz wiedzieć, że wobec wszystkich opisanych portfeli właśnie ten typ uznawany jest za najbardziej niebezpieczny. Dlatego w przypadku „hot wallets”, pamiętaj, aby wybrać renomowanych dostawców z wysoko ocenianymi parametrami bezpieczeństwa i wsparcia.

Ostatni typ portfela to tzw. „paper wallets”, którego największą zaletą jest bycie w pełni offline. Jednak korzystanie z niego jest zdecydowanie najtrudniejsze, a w związku z dużym ryzykiem zniszczenia rekomendowany jest dla doświadczonych użytkowników i to tylko w wyjątkowych sytuacjach.

Górnik musi kopać!

Bardzo często proces wydobywania Bitcoina jest porównywany z wydobywaniem złota. Zapewne dlatego, że jest z góry określona liczba monet, które nie zostały jeszcze wydobyte, czyli wprowadzone na rynek. Niestety, czasy, kiedy można było kopać bitcoiny za swoim komputerze osobistym już dawno minęły. Teraz, chcąc zostać górnikiem, musisz wyposażyć się w dedykowany sprzęt w układzie ASIC (układ zaprojektowany do wykonywania konkretnego zadania) wraz ze specjalistycznym oprogramowaniem. 

Możliwe jest również grupowe wydobywanie bitcoinów, czyli połączenie sił kilku górników, zwane Slush Pool. W tym przypadku ograniczeniem jest jednak liczba górników, którzy mogą się połączyć. Jednocześnie fakt, że podział nagrody odbywa się wprost proporcjonalnie do dostarczenia mocy obliczeniowej, również mam wpływ na decyzję o połączeniu sił.

Obecny boom na rynku kryptowalutowym doprowadził do sytuacji, w której „kopanie” we własnym zaciszu domowym stało się bardzo trudne. Mają na to wpływ potrzeby ogromnych ilość energii, przestrzeni, serwisowania sprzętu oraz kapitału niezbędnego do zbudowania kopalni. Dlatego dziś możemy spotkać przedsiębiorstwa wydobywcze, które w zamian za Twój kapitał, obiecują proporcjonalny podział zysków w przyszłości. Patrząc jednak na historię kryptowalut vel. model wyszukiwania inwestorów, musimy mówić tu o długoterminowym zwrocie z inwestycji.

Bankomat bitcoinów pod moim blokiem

Należysz już do grupy inwestorów i zastanawiasz się jak zamienić Bitcoiny na żywą gotówkę? W odpowiedzi na taką potrzebę, powstały tzw. Bitcoin ATMs, czyli bankomaty do zakupu lub sprzedaży kryptowaluty, przy użyciu gotówki lub standardowej karty płatniczej. Dostępne są urządzenie jednokierunkowe, które oferują jedynie zakup kryptowaluty oraz dwukierunkowe.

Korzystając z ATMs, możesz używać istniejącego portfela lub założyć zupełnie nowy. Niezależnie jednak od tego, jakie transakcje wykonujesz, pamiętaj, aby zatrzymać potwierdzenie operacji.

Mimo obecnie wysokich opłat za takie potwierdzenie, będzie one Twoją kartą przetargową w przypadku problemów lub niejasności. Światełkiem w tunelu w kwestii opłat jest ciągle rosnąca ilość takich urządzeń (obecnie 14 000), a tym samym zdrowa konkurencja. Fizyczne bankomaty to cały czas świetne rozwiązanie w miejscach, gdzie utrudniony jest dostęp do komputera czy smartphona.

Podsumowanie – wiesz już wszystko o Bitcoinie

Bitcoin rozpoczął rewolucję w świecie pieniędzy, zarówno pod względem technologicznym, jak i również samego rozumienia czym jest środek płatniczy. Jednocześnie umożliwił każdemu z nas przejęcie kontroli nad własnymi oszczędnościami, chroniąc je przed centralnym systemem zarządzania.

Od czasu pierwszego wykorzystania blockchain (struktury bloku) pojawiło się wiele nowych kryptowalut. Cześć z nich jest modyfikacją systemu Bitcoin np. Bitcoin Cash (BCH), a inne zostały zbudowane zupełnie od podstaw jak w przypadku Ethereum (ETH). Niezależnie jednak od kreatywności i pomysłowości twórców nowych kryptowalut, uznanie za bycie pierwszym należy do Bitcoina. Bitcoina, który zdecentralizował sposób płacenia, a, wykorzystując najnowszą technologię, zwiększył bezpieczeństwo i stabilność samej waluty.

Podsumowując, dzięki Bitcoin mamy dostęp do wirtualnego, trwałego, podzielnego środka płatności w sieci „peer to peer”, wykorzystującego technologię blockchain, którego obsługa jest równie proste, jak korzystanie ze smartphona.

Bitcoin to w ostatniej dekadzie najlepiej prosperująca klasa aktywów, oferująca niskie ryzyko oraz niespotykany dotąd poziom zabezpieczeń. Jednocześnie jest on wolny od wszystkich wad standardowych i przestarzałych systemów finansowych. Bitcoin to elitarny, wymienny, trwały, podzielny oraz przenośny środek płatniczy z ciągle rosnącą akceptacją na całym świecie.

FAQ – co jeszcze warto wiedzieć

Jak kupić bitcoiny?

Obecnie istnieją trzy drogi, zakupu: 

Giełdy Bitcoin, takie jak Kriptomat, zapewniają platformę, na której można się zarejestrować i utworzyć konto, dodać metodę płatności i kupić Bitcoin.

Po drugie, bankomaty Bitcoin – udajesz się do najbliższego bankomatu, w którym zakładasz swój portfel i dokonujesz operacji gotówką lub kartą (pamiętaj o potwierdzeniu operacji). 

Alternatywnie możesz skorzystać z lokalnych sprzedawców bitcoinów prowadzących swoje usługi w Polsce lub w internecie.

Jak sprzedać bitcoiny?

Aby sprzedać Bitcoin, korzystaj z metod, opisanych w punkcie dotyczącym zakupu kryptowaluty: Giełda Bitcoin (Kriptomat), bankomaty lub lokalni pośrednicy.

Cena BTC, czyli jaki jest kurs bitcoina?

Jaka jest cena jednego bitcoina? Musisz wiedzieć, że Bitcoin kurs zależy od wielu różnych czynników od podaży, popytu, ilości operacji, stosowanych rozwiązań technologicznych (ich ceny) aż po sytuację gospodarczą i dotychczasowe wyniki kryptowaluty.

Aktualna cena bitcoina (kurs BTC) określana jest w czasie rzeczywistym, a Ty możesz ją śledzić za pomocą Kriptomat.

Na dzień 18.03.2021 wartość kursu wynosi: EUR

24-godzinny wolumen obrotu BTC wynosi EUR. BTC obecnie znajduje się na pozycji w rankingu całkowitej kapitalizacji rynkowej. Kapitalizacja rynkowa wynosi EUR. Jego podaż w tej chwili wynosi BTC. Maksymalna podaż to 1 miliard BTC. 

Zarejestruj się teraz i zacznij swoją podróż do świata bitcoin. Bez względu gdzie teraz jesteś, korzystaj z serwisu Kriptomat.

Jeżeli masz pytanie lub jesteś „nowy”, nasz Zespół Obsługi Klienta jest do Twojej dyspozycji. Zawsze możesz na nas liczyć!